Seniorom na zakupy (a i innym się przyda)

Obchodziliśmy Dzień Babci i Dzień Dziadka, było wiele życzeń, prezentów, a teraz przyda się też wiedza. Przedstawiamy kolejną informację z inspekcji handlowej.

1. W pierwszej kolejności: w sklepach ceny i ceny jednostkowe (czyli w przeliczeniu np. za litr lub kilogram) muszą być zawsze aktualne i obowiązujące. Nawet, jeżeli towar jest sprzedawany w promocji, to nie wystarczy informacja w stylu „-20%” – przy towarze musi być podana cena uwzględniająca obniżkę. W przypadku, gdy występują rozbieżności na tzw. „linii półka-kasa” i ceny towarów się różnią, konsumenci mają prawo do zakupu po cenie korzystniejszej. Inspekcja Handlowa może nałożyć na przedsiębiorcę, który działa wbrew zapisom ustawy o informowaniu o cenach towarów i usług karę pieniężną do 20 – a w przypadku uporczywego naruszania prawa – nawet do 40 tysięcy złotych.
2. Warto też pamiętać o prawie do reklamacji towaru i tego, że mogą istnieć ku temu dwie odrębne podstawy: przysługująca z mocy prawa rękojmia oraz – o ile została udzielona – gwarancja. Przedsiębiorca, który sprzedał towar odpowiada za jego wady z tytułu rękojmi przez 2 lata od wydania. W ramach złożonej z tego tytułu reklamacji, konsument może żądać naprawy towaru (usunięcia wady), jego wymiany na nowy, a jeśli nie jest to możliwe – obniżenia ceny lub – w przypadku, gdy wada jest istotna – odstąpić od umowy. Gwarancja jest z kolei oświadczeniem dobrowolnym, złożonym przez gwaranta, którym może być np. producent, importer, czy nawet sprzedający. Obowiązki gwaranta i prawa kupującego są określone w „oświadczeniu gwarancyjnym” – gwarancji. Może ona być mniej lub bardziej korzystna od rękojmi, gdyż to ona sama określa zarówno uprawnienia konsumenta, jak i czas trwania. Jeśli nie podano terminu, to przyjmuje się, że trwa 2 lata od wydania towaru. Szczególnie ważne jest to, że konsumenci mogą wykonywać uprawnienia z tytułu rękojmi niezależnie od uprawnień wynikających z gwarancji, a wykonanie uprawnień z gwarancji nie wpływa na odpowiedzialność przedsiębiorcy z tytułu rękojmi. To do konsumentów należy decyzja o tym, z której podstawy reklamacyjnej chcą skorzystać.
3. Choć Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów nakłada wysokie kary za naruszenia praw konsumentów związane ze sprzedażą na pokazach handlowych, nieprawidłowości niestety wciąż się zdarzają. Często poszkodowani są seniorzy, a nieuczciwi przedsiębiorcy wykorzystują ich obawy o zdrowie, kuszą niby-promocjami czy oszukują twierdząc, że nie można odstąpić od umowy. Babcie i Dziadków proszę zatem, by uważali na wszelkie zaproszenia np. na „bezpłatne badania” i obietnice „darmowych” prezentów. W takich przypadkach sprawdza się niestety stara, życiowa zasada „nie ma nic za darmo”. Nie dajcie sobie wmówić, że decyzję o zakupie „cudownego” produktu musicie podjąć natychmiast „bo taka okazja już się nie trafi”. Jeżeli jednak zdecydujecie się na zakup, uważnie przeczytajcie umowę i inne dokumenty, a szczególnie drobny druk. Żądajcie wydania jej egzemplarza i wszystkich załączników, ale też sprawdźcie, czy nie ukryto dodatkowych kosztów lub nie zawieracie również umowy kredytowej. Pamiętajcie, że możecie odstąpić od umowy w ciągu 14 dni.

Wszystkim Babciom i Dziadkom składam najserdeczniejsze życzenia z okazji ich święta i przypominam, że w przypadku problemów konsumenckich mogą skorzystać z naszej pomocy. Prowadzimy postępowania w sprawie pozasądowego rozwiązywania sporów konsumenckich i przed Stałym Sądem Polubownym oraz udzielamy bezpłatnych porad prawnych. Zapraszam do kontaktu.

Małopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej Joanna Jahn-Machowska